De geschiedenis van de Elfstedentocht is uitvoerig gedocumenteerd. Af en toe duikt er een onderbelicht element op. In dit boek gaat het over de bedreven schaatsers, die de regio goed kenden. Zij boden zich in de eerste Elfstedentochten van 1909 en 1912 aan om de wedstrijdschaatsers te begeleiden over de bevroren Friese meren en vaarten. In deze jaren was de juiste route vaak niet aangegeven, terwijl er deels in het donker werd geschaatst. Wie waren deze mannen en manifesteerden ze zich naast gids ook als gangmaker, zodat ze de uitslag van de wedstrijd hebben beïnvloed? De auteur (1946), jarenlang sport- en onderzoeksjournalist voor dagblad De Telegraaf, heeft het tot in detail uitgezocht. Met als tastbaar resultaat dat hij de in vergetelheid geraakte gidsen als Tjomme Bleeker, Foeke Tjalma en Jelle Klinkhammer weer een naam en een korte biografie heeft bezorgd. Deze fraai gebonden uitgave is voorzien van kleine zwart-wit- en kleurenfoto's. Met bronvermelding en de complete uitslag van de Elfstedentocht van 1912. Gericht op in de historie van de Elfstedentocht geïnteresseerde lezers. Deze uitgave werd gemaakt in samenwerking met het Eerste Friese Schaatsmuseum in Hindeloopen. Ron Couwenhoven schreef eerder onder meer drie boeken over de Elfstedentocht.