Ook nu nog is de invloed van Rousseau (1712-1778) en zijn 'terug naar de natuur' onmiskenbaar. Representatief in dit opzicht is zijn 'Emile' (1762), monumentale verhandeling en roman ineen. De hier beschreven experimentele pedagogiek staat een natuurlijke, praktische opvoeding vanuit concrete situaties voor, waarin een zuigeling zich afgeschermd van culturele beïnvloeding kan ontwikkelen tot een rechtschapen, weerbaar mens in een zieke maatschappij. Enkele wijdlopige passages zijn in deze kundige vertaling overzichtelijk teruggebracht tot bondige samenvattingen. Dat de publicatie in het toenmalige ideologische spanningsveld nogal wat extreem rumoer veroorzaakte ligt voor de hand. De gedegen inleiding schetst het ontwikkelingstraject en de statuur van Rousseau, analyseert zijn opvattingen en de intrinsieke verwevenheid van zijn werk en biedt zicht op de receptie ervan: een typerend patroon van leven, werk en tijd. Bibliografie en noten completeren deze instructieve uitgave. De innige verstrengeling van literatuur, filosofie en pedagogiek zal navenant geïnteresseerden in deze disciplines aanspreken. Kleine druk.