Coachen op de rollen van de leraar, 1ste druk augustus 2020, is een boek van Guido van den Brink uitgegeven bij CPS Uitgeverij. ISBN 9789065081742

Coachen op de rollen van de leraar gaat over effectief gedrag van de leraar en coaching daarop, zowel van de beginnende als de ervaren leraar. Een effectieve leraar beheerst diverse rollen: gastheer, presentator, didacticus, pedagoog, afsluiter en coach van de leerling. Dit praktische boek is met name geschreven ter ondersteuning van schoolcoaches en -opleiders die leraren coachen en begeleiden bij hun verdere ontwikkeling in die rollen. Maar ook voor reflectie op eigen gedrag en handelen is deze titel goed te gebruiken. Deze herziene uitgave van het populaire Coachen op de vijf rollen van de leraar, biedt de lezer eerst een korte toelichting op waaruit gedrag voortkomt en hoe gedragsverandering bereikt kan worden met enige theoretische onderbouwing. Hierna wordt zeer helder en gestructureerd per rol effectief leraargedrag beschreven. Binnen deze opbouw krijgt de coach concrete handvatten hoe die kan coachen op gedragsverandering richting dat effectieve gedrag. Naast verschillende theorieën vormt vooral de praktijksituatie hiervoor de basis. Het is herkenbaar.

In de praktijk blijkt dat met name het onder de knie krijgen van die verschillende rollen een positief effect heeft in de eerste vijf maanden van het leraarschap. In de loop van de carrière worden bepaalde rollen kleiner en rollen krijgen andere accenten. Dat vraagt een verschillende focus in de coaching van die leraren. Dat is meegenomen in Coachen op de rollen van de leraar.

De coach krijgt vragen aan de hand waarvan met de leraar gereflecteerd kan worden op hoe die nu het uitvoeren van die rol ervaart en wat die daarvan terugziet in de interactie met de leerlingen. Vervolgens komt coachen op het gedrag aan bod. Hierbij worden voor binnen en buiten de lessituatie opdrachten en vragen gegeven. Wanneer het effectieve gedrag na deze stappen niet wordt vertoond, is het van belang de overtuigingen die de leraar rond een rol heeft samen te onderzoeken. Welke belemmerende of helpende overtuigingen heeft de gecoachte leraar? Om die op te sporen worden er voorbeeldvragen gegeven om de coach op weg te helpen. Daarna is er aandacht voor specifieke aandachtspunten bij het coachen van startende en ervaren leraren in de betreffende rol. De afsluiting van elke rol is een overzicht van de gewenste competenties en bijbehorende gedragsindicatoren.

De herziening is uitgebreid met enige theoretische onderbouwing op de optiek van het coachen en het werken met helpende overtuigingen. De mate van inrichting van en sturing aan het leerproces is in beweging. Daarom is de rol van de leercoach, de leraar als coach van de leerlingen op leerlinggedrag, bij het leren en het leerproces), nader uitgewerkt. In de benadering van de aanpak gaan de auteurs er verder nog wel van uit dat de leraar veel inrichting geeft aan het leerproces. Tot slot zijn de voorbeelden en de taal naar de huidige tijd geactualiseerd.

Voor wie is Coachen op de rollen van de leraar?
Dit boek is geschreven ter ondersteuning van schoolcoaches en -opleiders die leraren coachen en begeleiden binnen het primair, voortgezet en beroepsgericht onderwijs. Meestal zijn zij zelf ook leraar. Maar ook IB’ers, coördinatoren en teamleiders vinden in dit boek praktische handvatten bij gesprekken, lesobservaties en om leraren te coachen op hun eigen ontwikkeling als leraar.