De toeslagenaffaire maakte ons op pijnlijke wijze duidelijk dat ons sociale zekerheidsstelsel met z’n 50 regelingen dringend aan herziening toe is. Belangrijkste oorzaak van het probleem is de inkomensafhankelijkheid van veel toeslagen en uitkeringen.
Die inkomensafhankelijkheid maakt ook dat werken niet loont. Wat je meer aan inkomen ontvangt lever je vaak meteen in aan toeslag of uitkering. Daarbij komt dat ons huidige systeem niet voorkomt dat bijna 1 miljoen mensen in armoede leven. En dat armoedeprobleem wordt straks nog verergerd door de structurele werkeloosheid als gevolg van de toenemende ‘artificial intelligence’ en de robotisering.

Volgens de schrijver is de tijd, zeker tegen de achtergrond van de toeslagenaffaire en de coronacrisis, rijp voor de introductie van een onvoorwaardelijk en universeel basisinkomen.
Jan Soons onderbouwt aan de hand van diverse modellen en berekeningen dat zo’n basisinkomen in Nederland betaalbaar is. Daarbij rekent hij af met aannames en vooroordelen en onderbouwt hij zijn stelling dat een universeel basisinkomen past in een rechtvaardige en liberale samenleving.
Met als achtergrond een mens- en maatschappijbeeld waarin iedereen, van arm tot rijk, in de welvaart kan delen, toont hij aan, hoe een basisinkomen welvaart en welzijn voor iedereen blijvend kan bevorderen en werken echt gaat lonen.