Tweehonderdvijftig jaar geleden, in 1764, schreef de Italiaanse filosoof en rechtsgeleerde Cesare Beccaria zijn beruchte traktaat Dei delitti e delle pene (Over misdaden en straffen), een werk dat een enorme impact had op het strafrecht in Europa en Amerika. Toch is Beccaria zo goed als onbekend. Dirk Verhofstadt wil hem opnieuw de plaats geven die hij verdient, namelijk als een van de grootste Verlichtingdenkers uit de geschiedenis. Beccaria heeft in belangrijke mate bijgedragen tot de humanisering van het strafrecht, door het te ontdoen van willekeur, machtsmisbruik en religieuze dogmas. Hij keerde zich tegen gruwelijke straffen, anonieme beschuldigingen, het folteren van mensen, het bestraffen van hekserij en ander bijgeloof en de doodstraf. Hij zag het belang in van heldere wetten, onafhankelijke rechters en menswaardige gevangenissen en begreep dat een straf niet dient om wraak te nemen, maar om de samenleving te dienen. Wij, die leven in een maatschappij waar wetten en straffen rechtvaardig zijn of dat toch zouden moeten zijn, zijn Beccaria veel dank verschuldigd. Zijn ideen blijven actueel, omdat ze raken aan de basispijlers van onze democratische, open samenleving.